Το μήνυμα του Γκάντι: Η αλλαγή δεν είναι ουτοπία!

Μια από τις μεγαλύτερες μορφές της νεωτέρας παγκοσμίου ιστορίας είναι αναμφίβολα ο Ινδός Μαχάτμα Γκάντι. Έχει μείνει στην συνείδηση των ανθρώπων ως σύμβολο της ειρήνης. Είναι ο πολιτικός που οδήγησε την Ινδία στην ανεξαρτητοποίηση από τους Βρεταννούς το 1947, χρησιμοποιώντας την πιο πρωτοποριακή μέθοδο: δράση και αντίσταση χωρίς χρήση βίας.

Ο Γκάντι συνόψισε την πολιτική του πρόταση σε 10 θεμελιώδεις αρχές, που οπωσδήποτε αξίζουν ιδιαιτέρας προσοχής. Όχι τόσο επειδή το περιεχόμενό τους είναι πρωτοποριακό. Ο πολιτισμός της πατρίδας μας και δη η ορθόδοξη παράδοσή μας εμπεριέχουν τις αρχές του Γκάντι και μάλιστα ασυγκρίτως εμπλουτισμένες και αναβαθμισμένες. Εξάλλου και ο ίδιος ομολογούσε την επιρροή του χριστιανισμού στην ιδεολογική του διαμόρφωση. Το εκπληκτικό και σημαντικό με τον Γκάντι είναι ότι εφήρμοσε τις ιδέες του ως πολιτικός, κατάφερε να τις εμπνεύσει στον λαό και τελικά ευτύχησε να χαρεί την πανηγυρική τους δικαίωση με την πραγματοποίηση του μεγάλου του ονείρου: της ανεξαρτητοποίησης.

Παραθέτω από μια ιστοσελίδα τις 10 θεμελιώδεις αρχές του Γκάντι «για να αλλάξουμε τον κόσμο»:

1. «Πρέπει εσύ να αποτελείς την αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο.»

Εάν αλλάξεις τον εαυτό σου, θα αλλάξεις τον κόσμο σου. Εάν αλλάξεις τον τρόπο σκέψης σου, τότε θα αλλάξουν οι ενέργειές σου, αλλά και το πώς αισθάνεσαι. Και με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος γύρω σου θα αλλάξει. Όχι μόνο γιατί πλέον θα βλέπεις το περιβάλλον σου μέσω νέων «φακών» σκέψης και συναισθημάτων, αλλά και γιατί η αλλαγή μέσα σου μπορεί να σου επιτρέψει να αναλάβεις δράση με τρόπους που δεν είχες ποτέ φανταστεί.

2. «Κανείς δεν μπορεί να με πειράξει χωρίς την άδειά μου»

Το τι νιώθεις και το πώς αντιδράς σε κάτι, είναι πάντα δική σου επιλογή. Μπορεί να υπάρχει ένας «κανονικός» ή ένας κοινός τρόπος αντίδρασης σε διαφορετικά πράγματα. Το σίγουρο είναι ότι μπορείς να επιλέξεις τις δικές σου σκέψεις, αντιδράσεις και συναισθήματα σχεδόν στα πάντα. Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεσαι, να αντιδράς υπερβολικά ή αρνητικά. Τουλάχιστον όχι κάθε φορά και όχι άμεσα. Μερικές φορές, αντιδρούμε αντανακλαστικά και όχι συνειδητά.

3. «Ο αδύναμος δεν μπορεί ποτέ να συγχωρήσει. Η συγχώρεση είναι το χαρακτηριστικό του ισχυρού»

«Το ‘οφθαλμόν αντί οφθαλμού’ μπορεί να οδηγήσει μόνο στο να τυφλωθεί όλος ο κόσμος»

Το να καταπολεμάς το κακό με κακό δε πρόκειται να σε βοηθήσει. Μπορείς πάντα να επιλέγεις τον τρόπο αντίδρασής σου στις καταστάσεις. Όταν ενσωματώσεις αυτόν τον τρόπο σκέψης στη ζωή σου, τότε θα μπορείς να αντιδράς με ένα τρόπο που θα είναι πιο χρήσιμος για εσένα και για τους άλλους. Έχεις συνειδητοποιήσει ότι με το να συγχωρείς και να ξεχνάς το παρελθόν, θα προσφέρεις σε εσένα και τους γύρω σου μία μεγάλη υπηρεσία; Το να σπαταλάς το χρόνο σου σε αρνητικές εμπειρίες, από τη στιγμή που έχεις πάρει όλα τα μαθήματα από αυτές, δεν θα σου προσφέρει τίποτα. Το πιο πιθανό θα είναι να προκαλέσεις στο εαυτό σου περισσότερο πόνο και να τον παραλύσεις καθιστώντας τον ανίκανο να αναλάβει δράση όταν θα πρέπει.

4. «Δεν θέλω να προβλέπω το μέλλον. Είμαι αφοσιωμένος στην παρούσα στιγμή. Ο Θεός δεν μου έδωσε τον έλεγχο της επόμενης στιγμής, αλλά αυτής»

Ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσεις την εσωτερική αντίσταση που συχνά σε σταματά από την ανάληψη δράσης, είναι να μείνεις στο παρόν όσο το δυνατόν περισσότερο και να είσαι δεκτικός. Γιατί; Επειδή, όταν ζεις στο παρόν, δεν ανησυχείς για την επόμενη στιγμή που ούτως ή άλλως δεν μπορείς να ελέγξεις.

5. «Μια ουγκιά δράσης αξίζει περισσότερο από ένα τόνο διαδασκαλίας »

Χωρίς δράση δεν συμβαίνει τίποτα. Το αναλάβει όμως κανείς δράση είναι πολύ δύσκολο και συνήθως υπάρχει μεγάλη εσωτερική αντίσταση. Έτσι οι περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν στη διδασκαλία και επαναπαύονται νομίζοντας ότι έτσι προοδεύουν. Τα βιβλία προσφέρουν γνώση, η δράση όμως την μεταφράζει σε κατανόηση..

6. «Είναι ανόητο να είσαι πολύ σίγουρος για την σοφία σου. Είναι υγιές να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι και οι ισχυρότεροι μπορεί να αποδυναμωθούν και οι σοφότεροι μπορεί να σφάλλουν»

Όταν θεοποιείς ανθρώπους -ακόμη κι αν έχουν καταφέρει εκπληκτικά πράγματα- κινδυνεύεις να αποστασιοποιηθείς από αυτούς. Συχνά αρχίζεις να αισθάνεσαι ότι εσύ δεν θα μπορούσες ποτέ να πετύχεις παρόμοια κατορθώματα. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι κι αυτοί είναι ανθρώπινα πλάσματα όπως εσύ, άσχετα με το τι έχουν καταφέρει.

7. «Πρώτα θα σε αγνοήσουν, μετά θα γελάσουν με σένα, μετά θα σε πολεμήσουν, και τότε κέρδισες»

Να είσαι ανθεκτικός στα σαμποτάζ που σου στήνει ο ίδιος σου ο εαυτός. Μόνο τότε, η εσωτερική σου αντίσταση θα ασθενήσει και θα σε επισκέπτεται όλο και λιγότερο. Βρες αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις και τότε θα βρεις και το εσωτερικό κίνητρο για να συνεχίσεις. Ένας λόγος που ο Γκάντι είχε τόσο μεγάλη επιτυχία με την μέθοδό της μη βίας, ήταν ότι ο ίδιος και οι οπαδοί του δεν παραιτήθηκαν ποτέ.

8. «Βλέπω μόνο τις αρετές των ανθρώπων. Αφού δεν είμαι αλάθητος, δεν θα αναλύσω τα λάθη των άλλων»

Όλοι έχουμε κάτι καλό μέσα μας. Αν στοχεύεις στη βελτίωση τότε είναι χρήσιμο να επικεντρώνεσαι στις καλές πλευρές των ανθρώπων. Όταν εστιάζεις στα θετικά στοιχεία των άλλων, έχεις ακόμα ένα κίνητρο για να τους βοηθήσεις. Με το να βοηθάς τους άλλους δεν κάνεις μόνο την δική τους ζωή καλύτερη. Με τον καιρό παίρνεις πίσω ότι έδωσες, ενώ οι άνθρωποι που βοήθησες τείνουν περισσότερο να βοηθήσουν άλλα άτομα. Έτσι, όλοι μαζί, δημιουργείτε μια θετική αλλαγή που δυναμώνει.

9. «Ευτυχία είναι όταν αυτά που σκέπτεσαι, αυτά που λες και αυτά που κάνεις, βρίσκονται σε αρμονία μεταξύ τους»

«Πάντα να στοχεύεις στην πλήρη αρμονία της σκέψης, των λόγων και των πράξεων. Πάντα να στοχεύεις στο να εξαγνίζεις τις σκέψεις σου και όλα θα είναι καλά».

Μία από τις καλύτερες συμβουλές για την βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων είναι να συμπεριφέρεσαι με συνέπεια και να επικοινωνείς με αυθεντικό τρόπο. Στους ανθρώπους αρέσει αυτό και ο νους γαληνεύει όταν οι σκέψεις, τα λόγια και οι πράξεις είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες. Όταν είσαι αληθινός δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα γιατί η γλώσσα του σώματός σου και ο τόνος της φωνής σου -τα οποία κάποιοι λένε ότι είναι το 90% της επικοινωνίας- είναι συντονισμένα με τις σκέψεις σου.

10. «Η συνεχής ανάπτυξη είναι ο νόμος της ζωής. Αυτός που προσπαθεί να διατηρήσει τα δόγματά του για να φαίνεται συνεπής στους άλλους, οδηγεί τον εαυτό του σε λάθος δρόμο»

Υπάρχουν φορές που είσαι ασυνεπής ή που δίνεις την εντύπωση πως δεν ξέρεις τι κάνεις. Αυτό είναι προτιμότερο από το να προσπαθείς να διατηρείς παλιές απόψεις που ξέρεις ότι είναι λανθασμένες από φόβο μην σε κρίνουν οι άλλοι. Μην το κάνεις. Επίλεξε να αναπτύξεις την σκέψη σου και να εξελιχθείς.

Περισσότερα περί Μαχάτμα Γκάντι: Καθημερινή, Το Βήμα

10 σκέψεις σχετικά με το “Το μήνυμα του Γκάντι: Η αλλαγή δεν είναι ουτοπία!

  1. Είναι όντως πολύ μπροστά αυτά που έλεγε σαν «δεκάλογο» αλλά νομίζω ότι το πιο πρωτοποριακό απ΄όλα ήταν ότι ό,τι έλεγε, τα έκανε ο ίδιος πράξη πρώτα και μετά το ζητούσε από τους άλλους! Μόνο έτσι θα αλλάξει κάτι….δυστυχώς!Μακάρι να γινόταν χωρίς προσπάθεια αλλά όσο όλοι μας καθόμαστε στην καρέκλα του ο καθένας, ξεκινώντας από μένα που το λέω, δεν θα αλλάξει τίποτα!
    Έχει πει κι άλλα όμορφα…θα τα βρω και θα σας τα γράψω!

    Μου αρέσει!

  2. Βρέ παιδιά· καλός ο Γκάντι, δεν λέω. Αλλά όταν έχουμε εγχώριες αξίες γιατί να κάνουμε εισαγωγές; Ό,τι καλό είπε ο Γκάντι το έχουμε ήδη και μάλιστα από πρώτο χερι, στην γλώσσα μας δηλαδή, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια. Δεν συγκρίνω τα ασύγκριτα. Δεν σηκώνει σύγκριση του Χριστού με τον Γκάντι. Αλλά μού χτυπά λίγο παράξενα στην Ελλάδα που βγάζει μέχρι σήμερα Παϊσίους, Πορφυρίους, Ιακώβους και πολλούς άλλους αφανείς, να χρειάζόμαστε και τον Γκάντι.

    Μου αρέσει!

    1. Ακριβώς! Γι αυτό και ο τίτλος που επέλεξα δεν επικεντρώνει στο περιεχόμενο των λόγων του Γκάντι. Είναι όμως, επαναλαμβάνω, αξιοσημείωτη η αποδοχή των από την μεγάλη μάζα του λαού, και μάλιστα στην σύγχρονη εποχή, που δείχνει να καταβροχθίζει τα πάντα και οδηγεί πολλούς στο κλασικό συμπέρασμα ότι «τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει». Σημασία έχει δηλαδή ο πολιτικός Γκάντι και η μαζική του επιτυχία, και η προτροπή του στην συμβολή του καθενός ξεχωριστά στην συνολική αλλαγή.

      Μου αρέσει!

  3. Ε ήταν δυνατόν να μην πω κάτι ρε charik?χαχα
    Δεν είπε κανείς μωρέ παιδιά ότι είναι το μοναδικό φωτεινό παράδειγμα, αλλά νομίζω ότι από ό,τι ακούμε και βλέπουμε καλό είναι να κρατάμε τα σημαντικά και να ακολουθούμε παραδείγματα που αξίζει τον κόπο!Προσαρμόζοντάς τα στη δικιά μας πραγματικότητα κάθε φορά…

    Μου αρέσει!

  4. Απο τις κορυφαίες προσωπικότητες του 20ου αιώνα ,στοχαστής ,φιλόσοφος ,πολιτικός που ως βασικό πυλώνα της διδασκαλίας του αλλα και εν τελει της ζωής του είχε το »ουδέν μορφώνει όσο το παράδειγμα» .Φίλε Ανατολικέ ο Γκάντι υπήρξε πολύ σημαντικός και πρέπει να τον μελετάμε γιατι όπως έλεγε και ο Άγιος Νικόλαος ο Βελιμίροβιτς (για τον Γκάντι) ΄΄Μέσω αυτής της προσωπικότητας η Πρόνοια του Θεού προειδοποιεί τους πολιτικούς και τους ηγέτες των κρατών όλου του κόσμου, και τους χριστιανούς, ότι υπάρχουν και άλλοι μέθοδοι στην πολιτική, εκτός της επίπλαστης συμπεριφοράς, της πονηριάς και της βίας. Η πολιτική μέθοδος του Γκάντι είναι εντελώς απλή και οφθαλμοφανής: αυτή δεν χρειάζεται τίποτα άλλο παρά τον άνθρωπο ο οποίος κραυγάζει και τον Θεό ο Οποίος ακούει.Απέναντι στα όπλα, τις σφαίρες και τον στρατό, ο Γκάντι τοποθετεί την νηστεία και απέναντι στις πολιτικές φιλονικίες τη σιωπή.»…Συμφωνώ ότι οι Άγιοι γεροντάδες που αναφέρεις αποτελόυν τεράστια πηγή πλούτου και θα πρέπει να αποτελούν αφετηρία εκκίνησης σκέψης και βίου για όλους εμάς αλλά ας κοιτάξουμε και πέρα απο τα σύνορα της Ελλάδας ίσως κάτι μπορούνε να πάρουμε και απο εκέι. Ξέρεις τι έλεγε ο Γκάντι; »Αναμφιβόλως θα ήμουν χριστιανός, αν οι χριστιανοί ήταν χριστιανοί εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο».;Βίωσε τους χριστιανούς Άγγλους στο πετσί του τόσα χρόνια.Επιλογικά και κάποια για την Ιστορία ,μπορεί ο Γκάντι να έζησε και να είδε την ανεξαρτησία της χώρας του όμως δεν κατέφερε να δεί αυτο που διακαώς επιθυμούσε δηλ. μια ενωμένη Ινδία όπου θα συνυπάρχουν Ινδουιστές και Μουσουλμάνοι.Μετά έντονης δυσκολίας τελικά συμφώνησε στην επικείμενη διαίρεση της Ινδίας (στην σημερινή Ινδία και το Πακιστάν).Έπεσε ο ίδιος θύμα της βίας (που τόσο απεχθανόταν) και δολοφονήθηκε το 1948 αλλά οι παρακταθήκες του έμειναν και αποτελούν πηγή έμπνευσης και δημιουργίας τόσο στη φιλοσοφική όσο και στην ευρύτερη πολιτική σκέψη.

    Μου αρέσει!

  5. Όταν μπορώ να διαβάσω το πρωτότυπο γιατί νά ψάχνω την μετάφραση; Επιτρέψτε μου να έχω τις αντιρρήσεις μου (το προβλέπει και ο τίτλος του blog) για την αναγκαιότητα τόσο εκτεταμένης προβολής του Γκάντι σε ορθόδοξο χώρο. Δεν επιθυμώ νά γράψω περισσότερα για να μη μας συλλάβει το πνεύμα της φιλονεικίας, πράγμα ανώφελο σύμφωνα με τον Ινδό ηγέτη. (Αν πω σύμφωνα με τον Χριστό, ή τον Απόστολο Παύλο πειράζει;)

    Μου αρέσει!

  6. Φίλοι Τρελοϊστορικέ καί Ανατολικέ. Τα σύκα, σύκα και η σκάφη, σκάφη. Να μου επιτρέψετε και μένα νά μιλήσω «χωρίς γάντι» για το θέμα του Γκάντι.
    Λοιπόν για την Ινδία θαυμάσιος ο Γκάντι. Για τους άθεους και αθεόφοβους πολιτικούς πραγματική βόμβα νετρονίου. Για τον χωρίς Χριστό κόσμο ωφέλιμος στο βαθμό που αντιγράφει το Ευαγγέλιο και τους Πατέρες της Εκκλησίας. Ως εδώ καλά.
    Να προβάλω όμως τον Γκάντι σε ορθόδοξο χώρο ως μήνυμα ελπίδας για αλλαγή;;; Κυριολεκτικά παραβιάζουμε ανοιχτές πόρτες. Γιατί;
    Όταν ξέρω ότι ο Ληστής μπήκε πρώτος στον Παράδεισο και η πόρνη Αιγυπτία προσευχόταν υψωμένη στον αέρα, η ελπίδα μου για άλλαγή είναι απεριόριστη. Η ατέλειωτη, χρυσή αλυσίδα της μετανοίας στα δακρυσμένα ορθόδοξα συναξάρια με καλύπτει 1000%. Αυτή η προσωπική αλλαγή είναι η μοναδική που μπορεί να καλυτερέψει σε βάθος τον κόσμο. Μόνο μια «δυσκολία» έχει. Θέλει ταπείνωση.
    Δυό πράγματα ακόμη.
    1)«Θα ήμουν χριστιανός, αν οι χριστιανοί ήταν χριστιανοί εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο». Μάλλον δεν γνώρισες αγαπητέ Γκάντι πραγματικούς Χριστιανούς. Σφάλλεις όμως όταν γίνεσαι απόλυτος σαν να γνωρίζεις τα πάντα. Αλλά κι έτσι να ήταν τί σέ εμπόδιζε να γίνεις εσύ ειλικρινής Χριστιανός; Η αναφορά όλων μας είναι στο πρόσωπο του μοναδικού αναμάρτητου, του Θεάνθρωπου Χριστού. Δικό Του είναι το Ευαγγέλιο. Αυτός είναι τό μέτρο και το κριτήριο. Οι Χριστιανοί αγωνίζονται να Τόν πλησιασουν. Αν τους κατηγορείς διότι πολλές φορές αστοχούν, αλλά δεν απελπίζονται, μάλλον θεωρείς τον εαυτό σου αλάθητο;;;

    2)«Βίωσε τους Χριστιανούς Άγγλους στο πετσί του». Πολλοί εκμεταλλεύτηκαν τό όνομα του Χριστού για τους πονηρούς τους σκοπούς. Φταίει μήπως ο Χριστός; Αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι δεν επιτρέπεται να ισοπεδώνουμε και να γενικεύουμε πρόσωπα και πράγματα. Μου θυμίζει κάποιον τηλεοπτικό παρουσιαστή που ταύτιζε την χριστιανική πίστη με την Ιερά Εξέταση. Και άστραφτε και βρόνταγε μονολογώντας στο γυαλί καί κατατροπώνοντας τον σκοταδισμό του Χριστιανισμού. Θαυμαστή αμεροληψία!!! Ορθότατα συμπεράσματα!!!
    Διασταύρωσα το ξίφος του λόγου μαζί σας αγαπητοί φίλοι με σκοπό να βγει κάτι καλό. Δεν έχω πρόθεση νά μειώσω κανένα ή να βγώ από πάνω. Νομίζω όμως επιτρεπτό να βγαίνω λίγο από το περιθώριο όταν πρόκειται για την υπεράσπιση της Αλήθειας. Και μάλιστα καθώς γνωρίζω ότι απευθύνομαι σε ειλικρινείς συνομιλητές. Να με συμπαθάτε και να με σχωρνάτε. Καλή Σαρακοστή.

    Μου αρέσει!

  7. Εγω πάντος επι της ουσίας δεν διαφωνώ με τις παραπάνω τοποθετησεις,ένας λόγος που δεν γράφω συχνά εδώ ειναι αυτός.Μέσω δυο μυνημάτων δεν μπορεί να γίνει ουσιαστικός διάλογος.Καλή Σαρακοστή και καλή μετάνοια να έχουμε.

    Μου αρέσει!

Σχολιασε και εσυ...